Mobiliteit

Wij willen een duurzame bereikbaarheid van Nijmegen. Daarmee leveren we een bijdrage aan de economische vitaliteit van de (binnen)stad. We hebben de ambitie om gebruik van fiets en andere duurzame vormen van vervoer flink te stimuleren. Ook streven we naar toegankelijke en kwalitatief hoogwaardige (fiets)parkeergelegenheid en een zo hoog mogelijke verkeersveiligheid.

Aan de hand van 5 doelstellingen sturen wij op het bereiken van het maatschappelijk effect:

1. Vergroten bereikbaarheid en doorstroming
2. Kwaliteit, kwantiteit en gebruik parkeervoorzieningen
3. Verhogen verkeersveiligheid
4. Stimuleren deelname Openbaar Vervoer
5. Stimuleren fietsgebruik

Met de komst van De Oversteek en de S100-route dienen de ambities voor de gemiddelde reistijden op de belangrijkste verbindingen in de stad en de betrouwbaarheid van die reistijden opnieuw beoordeeld te worden. Het ligt vanzelfsprekend in de verwachting dat de reistijden afnemen en de bereikbaarheid verbetert. In het voorjaar van 2014 is al gebleken dat het verkeer op de Waalbrug is afgenomen met 8.000 voertuigen, waarmee de vertragingen voor de Waalbrug in ieder geval tot het verleden behoren.

De waardering van de autobereikbaarheid van het centrum door bezoekers in de vorm van een rapportcijfer zal plaatsvinden in de Stadscentrummonitor 2014. Het betreft hier zowel de interne als externe bereikbaarheid van het centrum.

Wat gaan we ervoor doen?

• De wegenstructuur van de stad is in 2013 door de opening van De Oversteek ingrijpend gewijzigd; in het voorjaar van 2015 ronden wij de monitoring af van de ontwikkeling van de verkeersstromen in de stad, de bereikbaarheid en de gevolgen voor de omgeving. Wij informeren uw Raad hierover.
• Wij blijven werken aan de bereikbaarheid van Nijmegen voor de auto. In 2015 zal het Rijk naar verwachting het Ontwerp-Tracébesluit over de doortrekking van de A15 vaststellen. Met de regio dragen we bij aan een verantwoorde uitvoering van dit besluit, waarbij de gevolgen voor het Nijmeegse wegennet goed worden meegenomen.
• Wij sturen op de bereikbaarheid van onze stad bij wegwerkzaamheden, evenementen en toekomstige projecten. Met de bestuurlijk vastgestelde uitgangspunten verwachten wij de bereikbaarheid zoveel mogelijk te waarborgen. Daar waar hinder niet uitgesloten kan worden, sturen wij op het zoveel mogelijk beperken van die hinder. De toegenomen robuustheid van het wegennet zal er in 2014 toe leiden dat vertraging door incidenten minder vaak zal voorkomen. In 2015 evalueren wij een door de stadsregio gefinancierde pilot met gemotoriseerde weginspecteurs op ons stedelijk grondgebied. Tevens beoordelen wij toekomstige nieuwe grote en/of gewijzigde evenementen zoals de speciale jubileum-Vierdaagse van 2016, in relatie tot het groot onderhoud van de Waalbrug.
• De verbetering van de doorstroming van het autoverkeer door de inzet van dynamisch verkeersmanagement (DVM) zal in 2015 voortgezet worden.
• Medio 2015 zal de fietstunnel onder de Prins Mauritssingel gereed zijn.
• We continueren de voorbereidingen voor de aanleg van de Dorpensingel met behulp van bestuurlijke gesprekken. Wij werken ook uit hoe wij de knip in de Vossenpelssestraat vorm kunnen geven. Dit doen wij in nauw overleg met vertegenwoordigers van bewoners en bedrijven in het gebied.
• In 2015 zal de reconstructie van het project Poort Neerbosch; het kruispunt Neerbosscheweg - IJpenbroekweg gereed zijn. Hiermee wordt een P&R‐terrein, een belangrijke schakel van de snelfietsroute Beuningen - Heijendaal, betere HOV-voorzieningen en een betere doorstroming van het verkeer gerealiseerd.
• Wij bereiden samen met RWS het groot onderhoud van de Waalbrug in 2016 voor. Daarbij brengen wij ons wensenpakket in van een mogelijke busbaan en fietspad. Tevens kijken we naar de mogelijkheden voor het zo klein mogelijk houden van de verkeershinder tijdens de uitvoering.

Wij zetten in op een verantwoord en acceptabel evenwicht tussen de vraag naar en het aanbod van parkeerplaatsen. Belangrijke randvoorwaarden daarbij zijn een goede bereikbaarheid, een aantrekkelijke binnenstad en een leefbare woonomgeving. Wij streven naar minimaal één beschikbare parkeerplaats voor iedere woonadres en naar een passend parkeeraanbod voor forens, ondernemer of bezoeker van onze stad.

De parkeernota en het coalitieakkoord vormen de basis voor ons parkeerbeleid die we ook in 2015 verder uit zullen voeren.

Wat gaan we ervoor doen?

• Vanuit het thema Binnenstad wordt in overleg met o.a. het Huis voor de Binnenstad het aantal koopzondagen beperkt tot twee per maand. Op de koopzondagen geldt betaald parkeren.
• De betaaltijden voor het avondparkeren worden van 23:00 uur teruggebracht naar 21:00 uur.
• We willen de inzet van particuliere terreinen (zeker op piekmomenten) bevorderen en onderzoeken de mogelijkheden daartoe.
• Wie kiezen qua parkeerregulering zoveel mogelijk voor maatwerk in de woonwijken. In woongebieden willen wij het parkeren in de directe woonomgeving zoveel mogelijk beschikbaar houden voor de bewoners. Waar dit onder druk komt, voeren we parkeerregulering in. Dit doen we alleen op verzoek van de bewoners zelf.
• Rondom de vergunninggebieden wordt een bufferzone ingericht, zodat bewoners van aangrenzende straten de mogelijkheid krijgen om een vergunning aan te vragen.
• De digitale bezoekersvergunning wordt ingevoerd.
• We onderzoeken de mogelijkheid om naast de parkeervergunningen ook andere parkeerproducten te digitaliseren. We hebben het dan over de RVV-ontheffingen en de meerdagenkaart. Zo mogelijk voeren wij die in.
• In de Eiermarkt wordt het mogelijk om een parkeerplaats te reserveren.
• We onderzoeken de mogelijkheid om het fietsparkeren voor binnenstadsbewoners uit te breiden.
• We openen het Transferium in Nijmegen West.
• Het prijsonderscheid tussen de eerste en tweede parkeervergunning wordt afgeschaft.
• We herijken het uitgiftebeleid van de zakelijke parkeervergunning.
• We stimuleren het gebruik van elektrische voertuigen.

De wegen in Nijmegen voldoen zoveel mogelijk aan de criteria van Duurzaam Veilig. Afgelopen jaren is relatief veel infrastructuur ontworpen en veel projecten zijn reeds uitgevoerd of worden op korte termijn uitgevoerd. In de ontwerpfase is consequent ingezet op het realiseren van de ontwerpprincipes van duurzaam veilig: scheiden van snel en langzaam verkeer, rotondes en met verkeerslichten geregelde kruispunten, autoluwe woongebieden, essentiële herkenbaarheidskenmerken, etc.

Ook de komende jaren blijft hier de aandacht op gevestigd. Daarbij wordt nadrukkelijk ook aansluiting gezocht bij het programma openbare ruimte. Immers, de kansen voor het verbeteren van de verkeersveiligheid liggen ook bij onderhoud.

Wat gaan we ervoor doen?

• We investeren in de aanpak van specifieke ongevalsoorzaken. Monitoren van de ongevallen is een belangrijke opgave. Vanaf 2014 wordt daarom onder de naam STAR (Smart Traffic Accident Registration) samengewerkt om te realiseren dat alle ongevallen worden geregistreerd. Als gemeente kunnen we hier goed gebruik van maken bij de analyse en monitoring en voeren we indien nodig ook aanpassingen door.
• Wij verbeteren onveilige situaties rond scholen. Daarbij zetten we in op gedragsbeïnvloeding van ouders. Wij stimuleren dat ouders hun kind lopend of met de fiets naar school brengen. Als ouders toch met de auto komen, willen we dat zij rekening houden met kwetsbare weggebruikers. Indien nodig, nemen wij verkeerskundige maatregelen. We streven naar goed herkenbare schoolzones.
• Wij sluiten aan bij de verkeerseducatieprojecten van ROV Oost-Nederland. Ook sluiten wij aan bij diverse verkeerscampagnes, met als doel om het verkeersgedrag van bepaalde groepen verkeersdeelnemers te beïnvloeden, bijvoorbeeld middelbare scholieren en jongeren die net een rijbewijs hebben. Wij maken een jaarprogramma in overleg met de regio gemeenten en het ROV.
• Wij nemen maatregelen ter verbetering van de verkeersveiligheid voor kwetsbare verkeersdeelnemers. Verreweg de meeste verkeersslachtoffers zijn fietsers, waaronder steeds meer ouderen met een elektrische fiets. Ten aanzien van deze doelgroepen willen we vooral aandacht besteden aan kruispunten met verkeerslichten, aan andere voorrang‐ en oversteeklocaties en aan eenzijdige ongevallen met obstakels. In het coalitieakkoord is budget vrijgemaakt voor verbetering van fietspaden, aanleg van fietssnelwegen, aanpakken van kruispunten en het aanleggen van fietsvriendelijke verkeersdrempels. Deze fietsvriendelijke maatregelen leveren ook hun bijdrage aan de verkeersveiligheid.
• We verbeteren de verkeersveiligheid in wijken. In overleg met bureau regie en wijkbeheer en bureau kwaliteitsbeheer pakken we lokale knelpunten in de wijk aan.
• Naar aanleiding van de in december 2012 aangenomen motie “Verkeersveiligheid op de Groene Route” onderzoeken wij óf en welke maatregelen nodig zijn op de Malderburchtstraat en de aansluiting met de Grootstalselaan. Wij zullen u hierover informeren.
• In overleg met het programma Openbare Ruimte liften we mee met geplande onderhoudsprojecten. Voor 2015 staat een aantal hoofdwegen op de planning, waaronder de St. Jacobslaan fase 3 (2015), Tweede Oude Heselaan (2015), Berg en Dalseweg (2015) en de Wolfskuilseweg (2015). Voor zover de budgetten het toelaten passen we bij de renovatie de principes van duurzaam veilig toe.

Wij streven naar een absolute groei van het openbaar-vervoergebruik. Het openbaar vervoer vormt een gelijkwaardig alternatief ten opzichte van andere vervoerswijzen, vooral ten opzichte van de auto. De belangrijkste knooppunten en bestemmingsgebieden worden op een hoogwaardige manier met elkaar verbonden.

Wat gaan we ervoor doen?

In 2014 is een aantal grote infrastructurele maatregelen uitgevoerd. Station Nijmegen Goffert is gebouwd en wordt in december 2014 in gebruik genomen. Bij station Nijmegen Heijendaal is de stationsomgeving verbeterd en het aantal fietsklemmen fors uitgebreid. In Nijmegen Noord is de busbaan Woenderskamp en de busbaan Prins Mauritssingel stadinwaarts aangelegd. De Waalkade is vanaf medio augustus weer in gebruik genomen door vier buslijnen, die gedurende de werkzaamheden tijdelijk over de Burchtstraat reden. Ook is een start gemaakt met het HOV binnen Poort Neerbosch, zijn ontwerpen gemaakt voor HOV op de Slotemaker de Bruïneweg en is onderzoek gedaan naar de haalbaarheid van een busbaan staduitwaarts langs de bestaande Waalbrug. We hebben een akkoord gesloten met NS, provincie Gelderland, Stadsregio Arnhem Nijmegen en gemeente Arnhem over een proef met nachttreinen gedurende drie jaar, die start per december 2014.

In 2015 voeren we een aantal fysieke maatregelen uit, bereiden we enkele andere projecten voor en gaan door met een aantal andere acties:

• We bereiden samen met Rijkswaterstaat de busbaan staduitwaarts op de Waalbrug voor en gaan met subsidiënten in overleg om de financiering rond te krijgen. Uitvoering is gepland in 2016 - 2017.
• Voor het Centraal Station en de Spoorkuil werken we verdere plannen uit. Het gaat om een verdere verbetering van de openbare ruimte, de ontwikkeling binnen de spoorkuil en de voorbereiding van het extra perron en de westelijke entree. Ook zoeken we naar een oplossing voor de busbuffer en de realisatie van een extra HOV-halte op de busbaan voor het station.
• Voor de Graafseweg wordt een visie ontwikkeld hoe het (hoogwaardig) openbaar vervoer hier een verdere kwaliteitsimpuls kan krijgen.
• We maken een startnotitie voor de mobiliteit voor de binnenstad, waarin diverse onderwerpen ten aanzien van de bereikbaarheid worden meegenomen. Op het gebied van openbaar vervoer gaat het om de routes door of langs de binnenstad en het aantal bussen door de Burchtstraat en de inrichting van de Bloemerstraat – Smetiusstraat, waar onder meer opgaven liggen voor het HOV, voetgangers, fietsers en bevoorradend verkeer.
• We voeren Korte Afstands Radio (KAR) uit in een aantal verkeerslichten om het openbaar vervoer betere en flexibeler prioriteit te geven. Uiteindelijk scheelt dit in de onderhoudskosten ten opzichte van de huidige situatie met detectielussen in de weg.
• We verlenen medewerking aan de plannen van de provincie Limburg om de Maaslijn te elektrificeren. Vanwege de groei van de campus Heijendaal en de verwachte verdere groei aan het aantal treinreizigers, maken we samen met ProRail plannen voor een upgrading van station Heijendaal.
• Bij station Lent realiseren we samen met ProRail en de Stadsregio Arnhem Nijmegen een aantal definitieve fietsenstallingen. Nog niet alle stallingen kunnen definitief worden aangelegd vanwege de aanleg van het Van der Valk hotel en de fietstunnel.
• Bij Poort Neerbosch worden HOV-maatregelen ingepast in de totale herinrichting van het kruispunt.
• In 2014 starten we de verkenningen voor het HOV Beuningen – Nijmegen, waarvoor we reeds een aantal doorstroommaatregelen hebben getroffen door mee te liften met andere projecten.
• Conform het coalitieakkoord 2014 – 2018 bieden we de Nijmeegse 65-plussers weer de mogelijkheid een goedkoop busabonnement voor de Nijmeegse stadsbussen aan te schaffen. De eigen bijdrage bedraagt in 2015 € 22,50, net als in 2014.
• We monitoren het gebruik van de nachttreinen op vrijdag- en zaterdagnacht, die vanaf december 2014 gaan rijden. Waar nodig sturen we bij, bijvoorbeeld door extra in te zetten op promotie. Daarbij betrekken we partijen die er voordeel bij hebben, bijvoorbeeld Doornroosje, de Vereeniging en diverse evenementen.

Wij streven naar een groei van het fietsgebruik voor verplaatsingen binnen de stad. Fietsen levert een bijdrage aan gezondheid, leefbaarheid en bereikbaarheid.

Wat gaan we ervoor doen?

• Wij zetten ons in voor de aanleg van regionale en stedelijke snelfietsroutes. Deze routes dragen bij aan een vergroting van het regionale woon-werkverkeer per fiets. Daarbij hebben we oog voor zo aantrekkelijk mogelijke trajecten, niet per se langs drukke verkeerswegen. Tevens dienen deze routes als veilige schoolroutes.
• Wij ronden de realisatie van het RijnWaalpad (snelfietsroute naar Arnhem) af. In 2014 is de gehele verbinding naar Arnhem beschikbaar gekomen, de fietstunnel Prins Mauritssingel Lent (Laauwikstraat) wordt eerste helft 2015 opgeleverd
• Wij realiseren binnen het project Poort Neerbosch een nieuwe fietstunnel en realiseren de snelfietsroute door Kinderdorp Neerbosch als onderdeel van de snelfietsroute Nijmegen - Beuningen (Kinderdorp Neerbosch - campus Heijendaal)
• Wij realiseren de 2e fase van de snelfietsroute Nijmegen - Beuningen, vanuit Beuningen naar de campus Heijendaal, gedeelte Muntmeesterlaan - St.Annastraat.
• Wij gaan verder met de voorbereiding voor de verbreding van het fietspad langs de Waalbrug, inclusief de, regionale cofinanciering hiervoor en de benodigde aansluitende fietsvoorzieningen
• Wij realiseren de snelfietsroute Nijmegen - Cuijk op Nijmeegs grondgebied
• Wij hebben een gezamenlijke bid ingediend met Arnhem voor de kandidatuur voor het internationale fietscongres Velo-city 2017
• Wij versterken de combinatie en overstapmogelijkheden van fiets-trein en fiets-auto bij Nijmegen CS en op het transferium Ovatonde. We stimuleren daarbij het gebruik van de elektrische fiets.
• Wij zetten in op betrouwbare reistijden voor de fiets; daarvoor breiden wij het fietsvriendelijker afstellen van verkeerslichten uit.
• Wij bereiden de verbetering van de fietsbereikbaarheid van de westkant van de binnenstad (zijde Plein 1944) voor, alsmede vanuit Nijmegen Oost, als uitwerking van het Fietscirculatieplan 2013
• Wij bereiden de snelfietsroute ‘Verlengd RijnWaalpad-campus Heijendaal’ voor.
• Wij stellen een startnotitie op ivm de besteding van de beschikbare middelen voor fiets uit het coalitieakkoord.
• Waar mogelijk, bij herstructurering van wegen, dragen wij bij aan het programma Openbare Ruimte om zodoende fietspaden in rood asfalt uit te voeren.

*) De bereikbaarheid wordt gemeten in minuten aan de hand van de reistijden op de belangrijkste verbindingen in de stad. Behalve de gemiddelde reistijd wordt in de indicator ook de betrouwbaarheid van de reistijd beoordeeld. De reistijdinformatie zal uiteindelijk ook inzicht moeten bieden in de mate waarin de reistijd fluctueert, dus de betrouwbaarheid. De huidige metingen van de fluctuaties staan tussen haakjes vermeld achter de reistijden.

**) Het gaat hier om de waardering van de autobereikbaarheid van het centrum door bezoekers in de vorm van een rapportcijfer (Bron: Stadscentrummonitor 2012). Het betreft hier zowel de interne als externe bereikbaarheid van het centrum.

1. De metingen worden tweejaarlijks verricht over drie afstanden namelijk: 0 tot 3 km; 4 tot 5 km en meer dan 6 km. Bron: Stadscentrummonitor 2014.
2. Dit wordt gemeten op doordeweekse dagen (1e waarde) en de winkeldagen (koopzondag, koopavond en zaterdag (2e waarde)). Bron: Stadscentrummonitor 2014.
3. Het gaat hier om de bereikbaarheid van het centrum door bezoekers met de fiets in de vorm van een rapportcijfer. Het betreft zowel de interne als externe bereikbaarheid van het centrum. Bron: Stadscentrummonitor 2014.
4. Het betreft hier een waardering van dezelfde bezoekers als onder punt 3 van de fietsstallingsmogelijkheden in het centrum in de vorm van een rapportcijfer. Bron: Stadscentrummonitor 2012.

In overleg met onze partners, o.a. het Huis voor de Binnenstad, werken we toe naar beperking van het aantal koopzondagen tot twee per maand. Omdat er alleen op koopzondag betaald moet worden voor het parkeren op straat tot 18.00 uur, ontstaan er twee zondagen per maand waarop gratis geparkeerd kan worden. Hiervoor maken we structureel € 150.000 vrij.

We verminderen het budget verkeersmaatregelen met € 250.000.

Vanaf 2016 maken we openbaar vervoer voor 65+ goedkoper door een bescheiden eigen bijdrage te vragen van € 10.

We brengen het betaald parkeren in de avonduren terug van 23.00 naar 21.00 uur.

In 2015 zijn de totale lasten € 19,9 mln. Het gaat om € 8,8 miljoen uitvoeringslasten en overhead, € 4 miljoen kapitaallasten en € 7,1 miljoen overige lasten (onder andere huren, onderhoud, schoonmaak, OZB).

De lasten nemen ten opzichte van 2014 met € 0,6 miljoen af. De grootste mutatie hangt samen met de in 2014 geboekte onttrekking aan het bereikbaarheidsfonds van € 1,4 miljoen voor de aanschaf van de parkeergarage Plein’44. Bij Openbaar Vervoer is er een afname van € 0,5 miljoen i.v.m. gesubsidieerde projecten die in 2014 worden uitgevoerd/afgerond. Naast deze afname is er een toename van kapitaallasten van in totaal € 1 miljoen. Deze toename hangt samen met investeringen in de Parkeervoorziening Oude Stad, in de parkeergarage Plein ’44 en in de Groene Route. Overige mutaties leiden tot een toename van de lasten met per saldo € 0,3 miljoen.

In 2016 en 2017 nemen de lasten toe met respectievelijk € 0,5 miljoen en € 1,2 miljoen. Deze toename houdt verband met rente- en afschrijvingskosten van respectievelijk de snelfietsroute Nijmegen - Beuningen (laatste deel) en Dorpensingel en met de toename van het budget OV voor ouderen als gevolg van het coalitieakkoord.

In 2015 begroten we € 17 miljoen aan baten. Het gaat om € 15,8 miljoen aan opbrengsten parkeren en heffingen en om € 1,2 miljoen overige baten.

De baten nemen ten opzichte van 2014 met € 1,8 miljoen af. Dit komt vooral door de in 2014 begrote bijdrage van het bereikbaarheidsfonds van € 1,4 miljoen voor de aanschaf van de garage Plein ’44. Daarnaast is er sprake van een afname van subsidies van € 0,5 miljoen bij Openbaar Vervoer in verband met bovenvermelde projecten. Voor de maatregelen in het coalitieakkoord, inkorten betaaltijden parkeren in de avonduren en het afschaffen parkeertarief rustige koopzondag, zijn de baten vanaf 2015 in totaal met € 0,6 miljoen verlaagd. Indexering van de parkeertarieven leidt tot een extra inkomstenverwachting van € 0,5 miljoen. Voor de parkeervoorziening Oude Stad hebben we € 0,3 miljoen extra opbrengsten geraamd. Overige mutaties leiden tot een afname van de baten met per saldo € 0,1 miljoen.

Vanaf 2015 laten de baten geen noemenswaardige mutaties zien.

Het begrotingssaldo 2015 van het programma Mobiliteit is € 2,9 miljoen negatief (€ 17,0 miljoen baten minus € 19,9 miljoen lasten). Het gaat om het saldo van een positieve bijdrage van € 1 miljoen van het product Parkeren en de negatieve bijdragen van de producten Openbaar Vervoer € 1,3 miljoen en Verkeer € 2,5 miljoen.

Nota Nijmegen Duurzaam Bereikbaar (oktober 2011)

Verkeersstructuur Waalsprong (juli 2011)

Parkeervisie 2012-2016 ‘Kiezen en Delen’ (oktober 2012)

Uitvoeringsprogramma Fietsinfrastructuur Waalsprong 2011-2020

Raadsvoorstel Investeren in Mobiliteit (december 2012)

Raadsbesluit voorkeursbeslissing Hoogwaardig Openbaar Vervoer (juni 2012)